تحقیقات جدید نشان می‌دهد که دی ان ای نوعی عروس دریایی شاید بتواند به کشفیاتی در مورد پیری انسان کمک کند.

شاید با فیلم «مورد عجیب بنجامین باتن» آشنا باشید. «باتن» از یک بیماری نادر رنج می‌برد که باعث می‌شد روند پیری او معکوس باشد. اکنون در سناریویی مشابه، به نظر می‌رسد گونه‌ای از عروس دریایی به نام “turritopsis dohrnii” به جاودانگی رسیده است.

تیمی از محققان اسپانیایی در رمزگشایی ژنوم یک عروس دریایی که به دلیل توانایی آن برای احیای خود پس از مرگ مشهور است، موفق عمل کرده‌اند.

این موجود دریایی کوچک که به نام «عروس دریایی جاودانه» نیز شناخته می‌شود، حتی پس از تولید مثل نیز می‌تواند ساعت بیولوژیکی خود را به عقب برگرداند و به گروهی از سلول‌های جوان تبدیل شود.

«ماریا پاسکوال-تورنر» و همکارانش در دانشگاه «اویدو»(Oviedo) در اسپانیا، ژنوم این عروس دریایی جاودانه را با گونه‌ای نزدیک به آن به نام «Turritopsis rubra» که «چتر دریایی زرشکی» نیز نامیده می‌شود و نمی‌تواند روند پیری خود را به راحتی معکوس کند، بررسی کردند.

محققان با نگاهی به این دو گونه دریافتند که عروس دریایی جاودانه دارای جهش‌هایی است که به آن اجازه می‌دهد تقسیم سلولی را محدود کرده و از تجزیه تلومرها که کلاهک‌های محافظ کروموزوم‌ها هستند، جلوگیری کند.

همچنین دارای دو برابر تعداد ژن‌های مرتبط با ترمیم و محافظت دی‌ان‌ای است.

عروس‌های دریایی جاودانه علاوه بر خاموش کردن ژن‌های رشدی برای بازگشت به شکل‌های قبلی‌شان، ژن‌های دیگری را نیز فعال می‌کنند که به سلول‌های برگشت‌خورده اجازه می‌دهد تا زمانی که کلونی دوباره تقسیم می‌شود و جدا شنا می‌کند، «تخصص مجدد» پیدا کنند.

به طور مشخص، یک عروس دریایی جاودانه بالغ، زمانی که تهدیدی از تغییر شرایط محیطی را درک می‌کند، ساعت ژنتیکی خود را معکوس می‌کند تا یک بار دیگر تبدیل به لارو شود.

آنها صرفاً یک لایه نازک از سلول‌ها و بافت هستند که در آب شناور می‌شوند و به دنبال سنگ یا پشته‌ای از علف دریایی می‌گردند تا به آن بچسبند.

اکنون دانشمندان ابراز امیدواری می‌کنند که نقشه‌برداری ژنوم عروس‌های دریایی جاودانه ممکن است به کشفیاتی در مورد پیری انسان و ابتکاراتی برای افزایش طول عمر انسان منجر شود.

«پاسکوال-تورنر» می‌گوید: این اشتباه است که فکر کنیم مانند این عروس دریایی، جاودانگی خواهیم داشت، زیرا ما عروس دریایی نیستیم، اما ممکن است چیزی در ترفند تکاملی عروس دریایی جاودانه بیابیم که به درک بهتر آسیب شناسی پیری انسان کمک کند و مورد استفاده قرار گیرد.

به گفته دکتر «یان کارلسدر» زیست‌شناس مولکولی و مدیر مرکز تحقیقات زیست‌شناسی پیری «گلن» در موسسه «سالک»، این مطالعه حاوی پیام مهمی در مورد افزایش طول عمر ارگانیسم یا سال‌های سلامتی است.

وی می‌گوید: جالب‌ترین چیز این است که این یک مسیر مولکولی واحد نیست، بلکه ترکیبی از بسیاری از آنها است.

وی افزود: اگر بخواهیم به دنبال گسترش دامنه سلامت باشیم، نمی‌توانیم فقط روی یک مسیر تمرکز کنیم. این کافی نخواهد بود. ما باید به بسیاری از آنها و نحوه هم‌افزایی آنها نگاه کنیم.

این مطالعه در مجله PNAS منتشر شده است.